Rekonstrukcja więzadła MPLF (troczka przyśrodkowego)

Więzadło rzepkowo-udowe przyśrodkowe zwane również troczkiem przyśrodkowym rzepki  jest strukturą stabilizującą, rozciągającą się między nadkłykciem przyśrodkowym kości udowej a rzepką. Zapobiega przede wszystkim bocznemu podwichaniu/zwichaniu rzepki i utrzymuje prawidłowy tor ruchu rzepki.

Uszkodzenie MPFL często powstaje przy współistnieniu innych nieprawidłowości jak np. uogólniona wiotkość stawów czy nieprawidłowa budowa anatomiczna w obrębie stawu kolnowego (np. dysplastyczne wcięcie międzykłykciowe uda, wysokie ustawienie rzepki), zwykle dotyczy kobiet w wieku 10-30 lat. Najczęściej do uszkodzenia dochodzi wówczas w urazie bezkontaktowym podczas nagłego obrotu na wyprostowanej nodze, np. podczas tańca. Dochodzi wtedy do bocznego zwichnięcia rzepki.  Uszkodzenie to rzadziej powstaje w wyniku bezpośredniego urazu np. podczas gry w rugby i w tym przypadku częściej zdarza się u młodych mężczyzn.

W przypadku pełnego zwichnięcia bocznego rzepki występuje silny ból i obrzęk stawu kolanowego wraz ze zniekształceniem obrysów stawu, brak możliwości poruszania kończyną w stawie kolanowym, bolesność dotykowa po przyśrodkowej stronie rzepki.

W przypadku przewlekłej niestabilności rzepki występują pobolewania w okolicy rzepkowej i podwichania lub nawet zwichnięcia rzepki.

Pierwszorazowe boczne zwichnięcie rzepki leczy się zwykle zachowawczo. Wyjątek stanowią przypadki kiedy uszkodzeniu MPFL towarzyszą dodatkowe uszkodzenia – np. awulsyjne odrwanie fragmenu chrzęstno-kostnego  powierzchni stawowej rzepki z powstaniem wolnego ciała wewnątrzstawowego. Wówczas konieczne jest leczenie operacyjne podobnie jak w przypadku przewlekłych i nawracających zwichnięć rzepki. Jedną z podstawowych metod leczenia w takich przypadkach jest rekonstrukcja więzadła rzepkowo-udowego przyśrodkowego.

W trakcie konsultacji z lekarzem ortopedą przeprowadzany jest ogólny wywiad, ocena stanu klinicznego kolana oraz dokładne badanie fizykalne. Lekarz ortopeda zleca wykonanie na miejscu badania z zakresu diagnostyki obrazowej – najczęściej jest to badanie USG i rezonansu magnetycznego, które pozwala zobrazować stan struktur kolana oraz badanie RTG pozwalające wykluczyć ewentualne złamania w obrębie kolana. Po zebraniu i przeanalizowaniu wszystkich wyników lekarz przedstawia proponowany plan leczenia.

W przypadku istnienia wskazań bardzo dobre rezultaty w uzyskaniu stabilności rzepki przynosi zabieg rekonstrukcji więzadła rzepkowo-udowego przyśrodkowego. Zabieg przeprowadzamy metodą na otwarto z 2 niewielkich (3-4 cm) cięć w okolicy przyśrodkowej rzepki oraz jednego w miejscu pobrania ścięgna do przeszczepu. Do rekonstrukcji więzadła rzepkowo-udowego stosujemy własne ścięgna pacjenta (mięśnia smukłego lub półścięgnistego) albo w wybranych przypadkach allogeniczne ścięgna uzyskiwane od zmarłych dawców przekazywane nam przez Bank Tkanek. Operacja polega na przymocowaniu przeszczepu w miejscach anatomicznego przebiegu troczka i odtworzenie jego napięcia celem stabilizacji toru ruchu rzepki oraz zapobieżenia nawrotom zwichnięć.

Rekonstrukcja więzadła rzepkowo-udowego przyśrodkowego połączona jest zwykle z artroskopią stawu kolanowego, szczególnie w przypadku współistnienia dodatkowych uszkodzeń wewnątrzstawowych wymagających zaopatrzenia.

Niekiedy konieczne jest przeprowadzenie dodatkowych procedur mających na celu lepszą stabilizację toru rzepki – np. transpozycja guzowatości kości piszczelowej. Wskazania do rozszerzenia zabiegu ustalane są wcześniej na wizycie kwalifikacyjnej.

Pierwsza pionizacja po rekonstrukcji więzadła rzepkowo-udowego przyśrodkowego następuje zwykle już kilka godzin po zabiegu po ustąpieniu znieczulenia. Pierwsze zalecenia rehabilitacyjne otrzymasz jeszcze podczas pobytu na oddziale od naszych fizjoterapeutów. Przez 4-6 tygodni po zabiegu zalecane jest poruszanie się w asekuracji kul łokciowych. Unieruchomienie zwykle nie jest konieczne.

Rehabilitacja trwa ok 3 miesięcy.

Powrót do pełnej aktywności sportowej jest ustalany indywidualnie z lekarzem prowadzącym. Zwykle jednak nie następuje to wcześniej niż po 6 miesiącach od zabiegu operacyjnego.