W procesie diagnostycznym niezwykle ważną rolę odgrywają badania obrazowe. Dzięki nim możliwe jest zobrazowanie wnętrza ludzkiego ciała i uzyskanie informacji o stanie tkanek i narządów, bez konieczności wykonywania procedur inwazyjnych. W zależności od rodzaju objawów, zaleceń lekarza oraz obszaru ciała objętego dolegliwościami – stosuje się różne metody diagnostyczne. Jakie są rodzaje badań obrazowych? Jak przygotować się do badania? W jakich przypadkach wykorzystuje się daną technikę?
Badania obrazowe – co to takiego?
Badania obrazowe stanowią podstawę współczesnej diagnostyki. Ich celem jest obserwacja struktur wewnątrz ciała, w tym tkanek miękkich, kości, naczyń krwionośnych czy narządów wewnętrznych. Wykorzystują różne rodzaje oddziaływania fizycznego – m.in. fale dźwiękowe o wysokiej częstotliwości, pole magnetyczne i fale radiowe, promieniowanie rentgenowskie czy izotopy emitujące promieniowanie jonizujące.
Dowiedz się więcej o badaniach obrazowych w Sport-Klinice Żory
Badanie USG – ultrasonografia
Jedną z najczęściej stosowanych metod diagnostycznych jest badanie ultrasonograficzne (USG). Ta nieinwazyjna technika wykorzystuje fale dźwiękowe, które odbijając się od tkanek, tworzą obraz struktur ciała w czasie rzeczywistym. USG stosuje się w diagnostyce wielu obszarów – od jamy brzusznej po układ mięśniowo-szkieletowy.
USG nie wymaga użycia promieniowania, co czyni je bezpiecznym nawet w przypadku częstego powtarzania. W przypadku badania USG pacjent najczęściej nie musi się specjalnie przygotowywać – wyjątkiem są niektóre badania (np. jamy brzusznej), które wymagają np. wstrzymania się od jedzenia.
RTG – zdjęcia rentgenowskie
Zdjęcia rentgenowskie to przykład badania, które od lat znajduje zastosowanie w diagnostyce układu kostnego. Technika wykorzystuje promieniowania X, które przechodząc przez ciało są częściowo pochłaniane przez tkanki. Lampa rentgenowska z detektorami emituje promieniowanie, a po jego przejściu przez tkanki powstaje obraz wnętrza ciała.
W przypadku badania RTG pacjent otrzymuje niewielką dawkę promieniowania jonizującego. W diagnostyce ortopedycznej stosuje się je m.in. przy podejrzeniu złamań, urazów czy ocenie zmian zwyrodnieniowych.
TK – tomografia komputerowa
Tomografia komputerowa (TK) to metoda obrazowania, która – podobnie jak RTG – wykorzystuje promieniowanie rentgenowskie, ale w sposób bardziej zaawansowany. Lampa rentgenowska obracająca się wokół ciała pacjenta emitując promieniowanie, które rejestrowane jest przez detektory i przetwarzane na obraz komputerowy.
Tomografię stosuje się w diagnostyce narządów wewnętrznych, urazów, guzów, zmian zapalnych i wielu innych schorzeń. Daje możliwość rekonstrukcji obrazu w przekrojach (2D) i przestrzeni (3D), dzięki czemu możliwe jest dokładne różnicowanie gęstości tkanek. W przypadku niektórych badań może być konieczne podanie kontrastu dożylnego – decyzję o tym podejmuje lekarz.
MRI – rezonans magnetyczny
Rezonans magnetyczny wykorzystuje pola magnetyczne i fale radiowe, aby uzyskać dokładne obrazy struktur wewnątrz ciała. Technika ta nie wykorzystuje promieniowania rentgenowskiego i znajduje zastosowanie zwłaszcza w ocenie tkanek miękkich, stawów, rdzenia kręgowego oraz mózgu.
Dzięki tej metodzie można uzyskać obrazy o bardzo wysokiej rozdzielczości, pozwalające na postawienie prawidłowej diagnozy wielu schorzeń. Ze względu na zasady działania, badanie MRI wymaga odpowiedniego przygotowania – pacjent nie może mieć przy sobie metalowych przedmiotów, a w przypadku niektórych implantów wykonanie badania może być niemożliwe.
ArtroMR – rezonans z kontrastem do stawu
Artrografia rezonansowa (artroMR) to zaawansowana metoda obrazowania stawów. Przed wykonaniem badania do wnętrza stawu podaje się kontrast, co pozwala nauzyskanie dokładniejszych wyników. Jest to szczególnie przydatne w przypadku trudnych do rozpoznania urazów, niestabilności czy patologii więzadłowych.
Jak przygotować się do badania?
W zależności od rodzaju badania obrazowego, przygotowanie pacjenta może się różnić. W przypadku USG jamy brzusznej zaleca się pozostanie na czczo, przy MRI należy usunąć metalowe elementy, a przy TK lubMR z kontrastem mogą być konieczne wcześniejsze badania laboratoryjne. W każdej sytuacji o szczegółowym przygotowaniu informuje personel medyczny.
Badania w diagnostyce ortopedycznej
W diagnostyce ortopedycznej – zwłaszcza przy urazach, kontuzjach sportowych czy przewlekłych dolegliwościach stawowych – bardzo ważne jest szybkie postawienie prawidłowej diagnozy. Badania obrazowe umożliwiają ocenę stanu układu kostnego, tkanek miękkich oraz wnętrza stawów, co ma kluczowe znaczenie dla dalszego postępowania terapeutycznego.
Diagnostyka w Sport-Klinice w Żorach
Centrum Diagnostyczne HELIMED, działające przy Sport Klinice w Żorach, powstało z myślą o badaniu pacjentów z urazami oraz chorobami układu kostnego, a bliska współpraca specjalistów z zakresie ortopedii, radiologii i fizjoterapii pozwala na skoordynowaną opiekę diagnostyczno-terapeutyczną w jednym miejscu.
Jeśli podczas konsultacji w Sport Klinice pacjent otrzymuje zlecenie wykonania badań obrazownych, wszystkie niezbędne wykona w jednym miejscu. Centrum HELIMED działa „po sąsiedzku” i ściśle współpracuje z naszymi specjalistami.
