Dzieci, pełne energii i chęci do zabawy, są szczególnie narażone na różnego rodzaju urazy i kontuzje ortopedyczne. Aktywność fizyczna, chociaż korzystna dla ich rozwoju, wiąże się również z ryzykiem upadków, skręceń czy złamań. Zrozumienie najczęstszych urazów ortopedycznych u dzieci oraz ich objawów jest kluczowe nie tylko dla rodziców, ale i dla opiekunów, nauczycieli czy trenerów. W tym artykule przyjrzymy się najbardziej powszechnym problemom ortopedycznym, które mogą dotknąć najmłodszych, a także podpowiemy, jak rozpoznać symptomy i kiedy skonsultować się z lekarzem, by zapewnić dziecku odpowiednią opiekę.
Wzrost i rozwój dziecka a urazy i kontuzje ortopedyczne
Wzrost i rozwój dziecka wiążą się z dynamicznymi zmianami w jego ciele, które mogą wpływać na układ kostno-stawowy, a tym samym zwiększać ryzyko urazów ortopedycznych. W okresie intensywnego wzrostu, szczególnie w tzw. okresie skoku wzrostu (zwykle między 10. a 14. rokiem życia), kości rosną szybciej niż mięśnie i ścięgna, co może prowadzić do napięć i mikrourazów. Jednym z najczęstszych problemów w tym okresie są bóle wzrostowe, które występują głównie w stawach kolanowych i skokowych. Są to dolegliwości związane z nadmiernym rozciąganiem tkanek miękkich wokół szybko rosnących kości.
Ortopeda dziecięcy, Żory, Rybnik, Katowice
Dzieci w tym wieku często doświadczają także skręceń i zwichnięć, zwłaszcza podczas aktywności fizycznych, takich jak bieganie, skakanie czy zabawy na placu zabaw. Warto również pamiętać, że złamania są stosunkowo powszechne wśród dzieci, a ich typy mogą się zmieniać w zależności od wieku.
Najczęstsze schorzenia ortopedyczne u dzieci
Wśród dzieci najczęściej występują schorzenia ortopedyczne związane z nieprawidłowym rozwojem układu kostno-stawowego, które mogą powodować bóle, dyskomfort, a w niektórych przypadkach prowadzić do poważniejszych problemów w przyszłości. Jednym z takich schorzeń jest skolioza, czyli boczne skrzywienie kręgosłupa, które najczęściej rozwija się w okresie intensywnego wzrostu. Choć skolioza może występować u dzieci w różnym wieku, to właśnie w okresie dojrzewania zauważalne są jej pierwsze objawy.
Kolejnym powszechnym problemem jest wrodzona dysplazja stawu biodrowego, która polega na nieprawidłowym rozwoju stawu biodrowego.
Wśród starszych dzieci występują także zapalenia ścięgien i więzadeł – zwłaszcza u tych, które intensywnie uprawiają sport. Najczęściej spotykane jest zapalenie ścięgna Achillesa lub zapalenie rzepki, która powoduje ból w okolicy kolana, szczególnie podczas intensywnego wysiłku fizycznego. Dodatkowo warto wymienić płaskostopie, które może powodować bóle stóp, zmęczenie oraz trudności w długotrwałym chodzeniu.
Kiedy udać się do ortopedy? Objawy, które powinny wzbudzić niepokój
Choć wiele urazów i dolegliwości ortopedycznych u dzieci jest przejściowych i ustępuje samoistnie, istnieją sytuacje, które wymagają interwencji lekarza ortopedy. Należą do nich m.in.:
- Silny ból, który nie ustępuje po odpoczynku lub po zastosowaniu prostych środków, takich jak zimne okłady czy maści przeciwbólowe.
- Obrzęk w okolicy stawów, kości lub mięśni – szczególnie jeśli towarzyszy mu zaczerwienienie, ciepło lub trudności w poruszaniu się, może wskazywać na stan zapalny.
- Trudności w chodzeniu lub nieprawidłowy chód – jak na przykład utykanie, które utrzymuje się przez dłuższy czas.
- Zaobserwowane zmiany w postawie ciała, takie jak np. zauważalne skrzywienie kręgosłupa, opadające ramiona, asymetryczne biodra.
- Częste skręcenia i zwichnięcia, które mogą wskazywać na problemy z więzadłami lub mięśniami.
- Długotrwałe bóle rosnących kości w okolicy kolan, które mogą sugerować zapalenie stawów lub inne stany zapalne.
Problemy natury ortopedycznej u dzieci a konieczność operacji
Leczenie operacyjne u dzieci jest zazwyczaj rozważane, gdy inne metody leczenia zawiodły lub gdy uszkodzenia są na tyle poważne, że wymagają szybkiej i precyzyjnej interwencji, aby zapobiec dalszym komplikacjom. Jednym z takich przypadków jest rozległe złamanie kości, które nie chce się zrosnąć w naturalny sposób, wymagające zastosowania śrub, płyt lub innych implantów. Kolejnym przypadkiem, w którym operacja jest konieczna, może być wrodzona dysplazja stawu biodrowego, jeśli tradycyjne metody leczenia nie przynoszą oczekiwanych efektów i dochodzi do poważnej niestabilności stawu.
Ortopedia dziecięca w Sport-Klinice w Żorach
W Sport-Klinice w Żorach opiekujemy się również małymi pacjentami na każdym etapie leczenia: od diagnozy, przez terapię, aż po powrót do pełnej sprawności. Stosujemy terapie zachowawcze – rehabilitację, ćwiczenia korekcyjne oraz leczymy operacyjne – urazy, kontuzje, stany zapalne. Zabiegi z zakresu ortopedii dziecięcej realizujemy w ramach NFZ oraz komercyjnie.