Na przestrzeni ostatnich kilku dekad medycyna poczyniła ogromne postępy w dziedzinie leczenia schorzeń i urazów kolan, czego efektem jest znacząca zmiana standardów chirurgii ortopedycznej. Kiedyś każda operacja wiązała się z dużą ingerencją w ciało, wysokim ryzykiem powikłań i długą rekonwalescencją, dziś innowacyjne techniki chirurgiczne umożliwiają o wiele mniej inwazyjne i przez to bezpieczniejsze, a jednocześnie bardziej precyzyjne wykonywanie zabiegów. Jedną z takich nowoczesnych metod operacji kolan jest artroskopia.
Co to jest artroskopia kolana i w jakich przypadkach jest stosowana?
Artroskopia to minimalnie inwazyjny zabieg chirurgiczny, w trakcie którego dokonuje się kilkucentymetrowego rozcięcia tkanek, a następnie wprowadza przez nie kamerę endoskopową wraz z instrumentami chirurgicznymi i przy ich użyciu wykonuje niezbędne naprawy strukturalne. Taka operacja kolana, mimo że nie jest wykonywana metodą otwartą, pozwala na niezwykle wnikliwy ogląd pola operacyjnego i bardzo dokładne przeprowadzenie w jego obrębie procedur naprawczych, dlatego nasi specjaliści często sięgają po to rozwiązanie. Najczęściej wykonywane u nas metodą artroskopową zabiegi kolana to:
- rekonstrukcja więzadła krzyżowego przedniego (ACL);
- rekonstrukcja więzadła krzyżowego tylnego (PCL);
- wycięcie, szycie i przeszczep łąkotki.
Nierzadko artroskopię stosujemy także w leczeniu uszkodzeń chrząstki stawowej. Dzięki niej możliwa jest szybka i skuteczna odbudowa tych i wielu innych struktur anatomicznych.
Jakie korzyści i ryzyka niesie za sobą artroskopia kolana?
Ponieważ artroskopia kolana jest zabiegiem małoinwazyjnym, nie wymaga długiej hospitalizacji ani żmudnej rekonwalescencji. Pacjenci często jeszcze tego samego dnia wypisywani są do domu z zaleceniem odpoczynku, a do pełni sił wracają w ciągu zaledwie kilku tygodni. Minimalna trauma tkanek, z jaką wiąże się artroskopowa operacja kolana, przekłada się także na mniejsze dolegliwości bólowe w okresie rekonwalescencji, krótszą i mniej skomplikowaną rehabilitację oraz subtelniejsze, niemal niewidoczne blizny. Co nie oznacza, że taki zabieg jest całkowicie pozbawiony wad – tak jak każda inna metoda leczenia, artroskopia kolana niesie za sobą ryzyko powikłań, w rzadkich przypadkach zdarzają się w jej następstwie infekcje, krwiaki wewnątrzstawowe czy zakrzepice żył głębokich – prawdopodobieństwo ich wystąpienia jest jednak ekstremalnie niskie.
Jak przebiega rekonwalescencja po artroskopii kolana?
W okresie rekonwalescencji po artroskopowej operacji kolana zaleca się ograniczanie wysiłku do niezbędnego minimum. Jedyna dopuszczalna w tym czasie aktywność fizyczna obciążająca zdrowiejącą nogę to rehabilitacja. Jest ona wskazana ze względu na konieczność utrzymania ruchomości stawu i wzmocnienia mięśni wokół niego – ma to kluczowe znaczenie dla efektywności leczenia i zwiększa szansę na przywrócenie kończynie pełnej funkcjonalności. W ramach rehabilitacji po artroskopii kolana pacjent pod okiem fizjoterapeuty wykonuje ćwiczenia rozciągające, wzmacniające, proprioceptywne i funkcjonalne z zakresu kinezyterapii, czyli tzw. leczenia ruchem. Poza kinezyterapią często stosuje się także terapię manualną polegającą na masażu tkanek miękkich w celu zmniejszenia ich napięcia i poprawy krążenia. Na początku ćwiczenia rehabilitacyjne są oczywiście bardzo delikatne, jednak w miarę upływu czasu ich intensywność wzrasta.
Jakie inne nowoczesne metody operacji kolana są dostępne?
Artroskopia jest obecnie najpopularniejszą metodą leczenia schorzeń i urazów kolan, ale to nie jedyna innowacyjna technika chirurgiczna stosowana obecnie w ortopedii. Nowatorskie kliniki, takie jak nasza, oferują także endoprotezoplastykę. Polega on na usunięciu uszkodzonych tkanek i zastąpieniu ich endoprotezą, czyli biokompatybilnym sztucznym zamiennikiem. Taka procedura stosowana jest głównie w przypadkach zaawansowanej choroby zwyrodnieniowej, gdy staw jest już tak zdegradowany, że nie ma szans na jego naprawę przy użyciu artroskopii. Podobnie jak artroskopowe zabiegi kolana endoprotezoplastykę przeprowadza się z wykorzystaniem nowoczesnych technologii, dzięki czemu gwarantuje ona doskonałe rezultaty.
Jak przygotować się do artroskopii kolana?
Przygotowania do artroskopii kolana obejmują przede wszystkim konsultację anestezjologiczną w celu określenia najlepszej w danym przypadku metody znieczulenia, a także wykonanie szeregu badań laboratoryjnych, w tym morfologii krwi i prób wątrobowych, oraz szczepień przeciw WZW typu B (o ile nie zostały wykonane wcześniej). Bardzo ważne jest też odstawienie leków przeciwzakrzepowych i środków zawierających salicylany takich jak polopiryna czy aspiryna. Poza tym pacjent musi pamiętać, by w dniu operacji kolana całkowicie zrezygnować z jedzenia i picia oraz sięgania po wyroby tytoniowe. Przestrzeganie wszystkich tych zaleceń pozwoli zminimalizować ryzyko komplikacji w trakcie zabiegu i prawdopodobieństwo wystąpienia powikłań pooperacyjnych.
